Teoria e Portave të kontrollit të dhimbjes përpiqet të shpjegojë çfarë ndodh.Teoria përdor idenë e portës e cila mund të hapet për të lejuar kalimin e mesazhit të dhimbjes ose të mbyllet për të ndaluar kalimin e këtij mesazhi në tru.Gjithashtu porta hapet dhe mbyllet në përgjigje të mesazheve të dërguara prej trurit në periferi.
Aktiviteti që mund të hapin Portën e dhimbjes dhe rrisin dhimbjen
- Aktiviteti i shtuar
- Pozicionet e papërshtatshme
- Dieta e varfër
- Tensionimet
- Ankthi
- Frika
- Depresioni
- Stresi
- Pevendosmeria
- Lodhja
- Perqendrimi mbi dhimbjen
- Doza te perseritura te stimuluesve sic jane: Caji, kafja, alkooli.
Aktivitetet që mund të mbyllin Portën e dhimbjes dhe e redukojnë dhimbjen
- Ritmizimi i aktiviteteve tuaja
- Pozicionet e pershtatshme
- Largimi i vemendjes nga zona e demtuar
- Largimi i vemendjes nga dhimbja
- Aparatet TENS
- Mendimi pozitiv
- E qeshura
- Te jesh i kenaqur
- Te jesh entuziast
- Hypnoza
- Ushtrimet e ndryshme
- Relaksimi
- Enderrimet
- Meditimet
- Ushqimet e pershtatshme kane rendesi potenciale te reduktojne dhimbjen.
Llojet e Aksoneve
Perbejne nervat periferik dhe ndahen sipas :Diametrit,shpejtesise se percjelljes se impulsit dhe fuknsionit.Mund te jene Motorrik dhe Senzitiv.
- Fijet A– ndahen ne Alfa, Beta, Gama (motorrik) dhe Delta (Senzitiv), jane me te trasha dhe e kane shpejtesine me te madhe te percjelljes.
- Fijet B –me shpejtesi me te vogel.Fije nervore motorrike preganglionare te sistemit nervor autonom.
- Fijet C– Pa mieline me te ngadalshme.
Aksonet periferike jane pershtatur per perceptimin e ngacmimeve te ndryshme varesisht nga lloji I receptoreve ne fund te aksonit keta receptor jane:
- Hemoreceptor – ngacmim kimik.
- Mekanoreceptor – prekje, shtypje dhe vibrim.
- Receptoret per dhimbje (nociceptoret) reagojne ne demtimin actual ose potencial.
- Propioreceptoret – muskuj, nyje
- Termoreceptoret – ne temperature.